Een beroerte (CVA). Hoe herken je die en wat zijn de gevolgen?

Op deze pagina lees je wat een beroerte is, hoe je een beroerte kunt herkennen en wat de gevolgen ervan kunnen zijn. Ook bekijken we hoeveel herstel mogelijk is en hoe je de kans op een beroerte kunt verlagen. Bekijk je liever een video over dit onderwerp? Scroll dan naar beneden.

Wat is een beroerte?

Beroerte is een verzamelnaam voor TIA, herseninfarct en hersenbloeding. De signalen van deze aandoeningen zijn hetzelfde. De medische term is Cerebrovasculair Accident (CVA), letterlijk vertaald: een ‘ongeluk van de bloedvaten van de hersenen’.

Bij een beroerte gaat er iets mis in de bloedvoorziening naar je hersenen. Een deel van de hersenen krijgt daardoor geen zuurstof en voeding meer. Hierdoor kunnen hersencellen in dit gebied afsterven en hersenfuncties uitvallen. Iemand praat bijvoorbeeld verward of heeft opeens een scheve mond of een lamme arm.

Dag van de beroerte

Elk jaar sinds 2000 is er op de tweede dinsdag in mei op initiatief van de organisatie SAFE (Stroke Alliance for Europe) de Europese Dag van de Beroerte.

Op deze dag vragen ziekenhuizen en instellingen van verschillende Europerse landen nationaal en internationaal aandacht voor het herkennen van een beroerte. Ook delen ze informatie over wat je moet doen als iemand signalen vertoont en hoe je de kans op het krijgen van een beroerte verlaagt.

Dit is belangrijke informatie, want een beroerte kan veel gevolgen hebben. Mensen moeten daarom snel naar een arts als zij klachten hebben die wijzen op een beroerte. Want het kan iedereen overkomen.

De signalen van een beroerte herkennen: mond, spraak, arm

Vrijwel alle mensen die een beroerte krijgen, vertonen minimaal één van deze symptomen:

• Scheve mond: een mondhoek hangt ineens naar beneden.
• Verwarde spraak: iemand praat plotseling verward of kan woorden moeilijk uitspreken.
• Lamme arm: opeens ontstaat er krachtsverlies of verlamming in een arm.

Een ezelsbruggetje om symptomen snel te kunnen herkennen en beoordelen als signalen van een beroerte is: ‘mond, spraak, arm’.

Overige symptomen van een beroerte

Er zijn nog andere symptomen die kunnen voorkomen:

• Een verlamming of minder kracht in een been
• Een verdoofd gevoel aan één kant van het lichaam
• Blind zijn aan één van de ogen
• Nog maar de helft zien
• Opeens dubbelzien
• Ineens duizelig zijn
• Problemen met coördinatie en evenwicht
• Bij een hersenbloeding: hevige hoofdpijn, misselijkheid, een epileptische aanval of niet goed aanspreekbaar zijn.
  
  

Wat moet je doen?

112 bellen. En dus niet de huisarts. Die weg duurt te lang. En hoe eerder de behandeling start, hoe groter de kans op herstel en het voorkomen van ernstige gevolgen.

112 is de juiste route naar snelle behandeling. De signalen van een TIA, herseninfarct of hersenbloeding zijn hetzelfde. Scheve mond, lamme arm of verwarde spraak? Twijfel niet. Bel altijd direct 112.

Gevolgen van een beroerte

Een beroerte kan hersenletsel veroorzaken (NAH). De gevolgen hiervan zijn voor iedereen verschillend. Ze vallen in te delen in:

• Zichtbare gevolgen (lichamelijke gevolgen)
• Onzichtbare gevolgen
• Cognitieve gevolgen
• Communicatieve gevolgen
• Gedragsverandering
• Emotionele gevolgen

Soms zijn gevolgen goed merkbaar en zichtbaar, soms vrijwel of helemaal niet. Dat kan lastig zijn voor patiënten, hun naasten en hun omgeving.

Lees over de gevolgen van niet-aangeboren hersenletsel (NAH). En lees hoe wij NAH behandelen.

Hoe eerder met de behandeling gestart wordt, hoe beter. De eerste weken na een beroerte kunnen klachten snel verminderen. Verbetering kan doorgaan tot een jaar na de beroerte.

Oorzaken beroerte

Risicofactoren die de kans op een beroerte vergroten zijn:

• Een te hoge bloeddruk
• Een te hoog cholesterolgehalte
• Suikerziekte (Diabetes)
• Overgewicht
• Hartritmestoornissen
• Onvoldoende lichaamsbeweging
• Roken
  
  

Een beroerte voorkomen

Het beste is om de risicofactoren zoveel mogelijk te beperken en zo gezond mogelijk te leven: eet gezond en gevarieerd, beweeg voldoende en ontspan voldoende. Zo verklein je de kans op een beroerte.

Heb je een beroerte meegemaakt of al een hersenaandoening? Blijf dan ook je specialist regelmatig bezoeken.

Diagnose en behandeling

Meestal komt iemand na een beroerte in het ziekenhuis terecht. Door middel van een CT- of MRI-scan kan de arts in het ziekenhuis achterhalen of iemand een TIA, een herseninfarct of een hersenbloeding heeft (gehad), welk letsel er is ontstaan en waar het letsel zich bevindt. Aan de hand van die informatie wordt de juiste behandeling gestart. Dit wordt de acute fase genoemd.

Als iemand medisch stabiel is, kan de revalidatiebehandeling beginnen. Dat is de herstelfase. In het eerste halfjaar na een beroerte is de kans op herstel het grootst. Daarom begint de behandeling zo snel mogelijk. Meestal in de vorm van een revalidatieprogramma. Zo’n programma is afgestemd op de situatie en is dus voor iedereen anders.

Tot slot volgt de chronische fase. In deze fase ervaren patiënten en naasten de gevolgen van het hersenletsel op hun dagelijks leven. Om hiermee om te leren gaan, biedt InteraktContour behandeling op maat aan.

Video: hoe herken je een beroerte?